Op 16 april opent in het Drents Museum in Assen de tentoonstelling Menyala – De buitengewone geschiedenis van de Molukkers in Drenthe. De tentoonstelling – in co-creatie met zeven jonge Molukkers met roots in Drenthe – laat nét een ander licht laten schijnen op de Molukse geschiedenis hoe wie die doorgaans kennen. Na de onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië komen grote groepen Molukkers naar Nederland. Van de bijna 13.000 Molukkers die in 1951 aankomen, belanden er zo’n 3.000 in Drenthe. De meesten jong en vol toekomstdromen. De tentoonstelling Menyala – Maleis voor ‘schitteren’ – vertelt aan de hand van honderd voorwerpen, video’s, foto’s en spoken word over de pijn en het verdriet, maar ook over de ambities en idealen. Het belicht het gevoelige verleden met de rauwe randen, maar juist ook de passie en veerkracht van de Molukse gemeenschap. De tentoonstelling is te zien tot en met 1 oktober 2023.
De geschiedenis van de Molukkers in Nederland is onlosmakelijk verbonden met Drenthe. Een op de vijf Molukkers kwam in een van de zeven Drentse woonoorden terecht. Aanvankelijk werd gedacht dat het verblijf slechts enkele maanden zou duren, maar al snel bleek dit langer te zijn. Ideeën over de toekomst van de Molukkers liepen soms ver uiteen bij de Molukkers zelf en bij de Nederlandse overheid, die zich tamelijk gevoelloos opstelde. Later in de tijd werd de tijdelijke huisvesting omgezet in permanente woonruimte in zogenaamde Molukse wijken, in Drenthe in Assen, Bovensmilde en Hoogeveen. Onvrede over de behandeling door de Nederlandse regering en de uitzichtloosheid over hun toekomst leidde bij Molukse jongeren in de jaren ’70 tot enkele gewelddadige acties in Drenthe.
Verschillende perspectieven
Bij het maken van de tentoonstelling werkte het museum samen met zeven jongeren. Zij doken in de Molukse geschiedenis vanuit verschillende perspectieven en gingen op zoek naar bijzondere voorwerpen en verhalen. In de tentoonstelling vertellen ze in videoportretten over de rol van de Molukse geschiedenis in hun eigen leven, wat menyala voor hen betekent en hoe ze naar de toekomst kijken.
Honderd voorwerpen
De tentoonstelling laat zien waarom de Molukkers naar Nederland kwamen en hoe hun leven in de woonoorden er uitzag. Hoeveel moeite ze moesten doen om hun weg in Nederland vinden, wat hun ambities en idealen waren en hoe hun integratie in Drenthe verliep. Te zien zijn honderd voorwerpen met indrukwekkende verhalen van veelal particuliere (Molukse) bruikleengevers uit Drenthe. Uiteenlopend van een brokstuk van het Van Heutsz-monument, een stoel met opschrift ‘Rijks Eigendom’, een Puch-brommer en de sporttas van FC Amboina tot kunstwerken van Joenoes Ririmasse.
Activiteitenprogramma
Familiebanden zijn belangrijk binnen de Molukse gemeenschap. Daarom is er bij Menyala bijzondere aandacht voor families. Er is een Familiefestival en een speciale Familieroute (vanaf 18 juni). Ook zijn er activiteiten voor jong én oud tijdens de mei- en zomervakantie. Jongeren met Molukse wortels kunnen op zoek naar hun eigen familiegeschiedenis in de speciale workshops Tracing Your Roots, die het museum organiseert in samenwerking met stichting VerhalenOverLeven. Ook zijn er ‘Te Gast’-lezingen en een programma voor het primair- en voortgezet onderwijs.
Foto: Sake Elzinga
