Groningen wil de gesprekken met het Rijk over het vervolg op het enquêterapport naar de gaswinning voeren aan de hand van een pakket concrete voorstellen, met de titel ‘Ereschuld: herstel en perspectief voor Groningen. Met dit pakket is, naast de kosten voor schadeherstel en versterken, een bedrag gemoeid van minimaal 30 miljard euro.
Nederland heeft een ereschuld aan Groningen, stelde de parlementaire enquêtecommissie naar de gaswinning in Groningen. Niet alleen werden de belangen van de inwoners van Groningen jarenlang genegeerd. Daarna faalde het systeem om de gevolgen van de gaswinning en aardbevingen op te lossen. De gevolgen voor mensen, huizen, gemeenschappen en de regio zijn rampzalig.
Het oplossen van de problemen in Groningen begint bij schadeherstel en veiligheid. Het moet milder, makkelijker en menselijker. Maar er moet ook gewerkt worden aan perspectief. Dit is onlosmakelijk verbonden aan investeringen in de toekomst van Groningen. In mensen, huizen en gemeenschappen, in dorpen en wijken en in gezondheid, werk en kinderen. Zodat huidige en toekomstige generaties kunnen wonen, werken en gezond ouder worden in Groningen.
Integraal pakket om de ereschuld in te lossen
Het integrale pakket bestaat uit vier delen die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn: schadeherstel en versterking, leefbaarheid en voorzieningen, Groningen aardgasvrij en tot slot investeren in een nieuw perspectief voor Groningen. De colleges van gemeenten en provincie en de Dagelijks Besturen van de waterschappen in Groningen stelden het pakket deze week vast.
Als het gaat om schadeherstel en versterking, moeten inwoners – wat het ook kost – zonder aarzelen en juridische barrières worden geholpen. Niet meer volgens de lijn van de aansprakelijkheid van de NAM, maar met als enige inzet een goed resultaat voor de inwoner.
Er zijn investeringen nodig in leefbaarheid: sociale cohesie en voorzieningen in dorpen en wijken, mentale gezondheid van inwoners, het vergroten van kansen voor de volgende generatie en het doorbreken intergenerationele armoede. Verder moet er gewerkt worden aan het aardgasvrij maken van Groningen in 2035.
Tot slot wil de regio afspraken met het Rijk over een nieuw perspectief voor het gebied. Dan gaat het over duurzame energie, de toekomst van het landelijk gebied en het gezond en gelukkig ouder worden. Daar horen investeringen bij in innovatie, onderwijs en arbeidsmarkt en infrastructuur en bereikbaarheid.
Vertrekpunt
Commissaris van de Koning René Paas: ‘Kort na de presentatie van de parlementaire enquêtecommissie gaven wij op hoofdlijnen aan wat wij van het Rijk verwachten. Het pakket dat wij nu op tafel leggen is een eerste concrete stap naar het invullen van de ereschuld aan Groningen. Het moet ervoor zorgen dat het werk van de commissie niet in de la belandt, maar het begin is van echte oplossingen voor Groningen.’
Samen met Groningen
Met ‘Ereschuld: herstel en perspectief voor Groningen’ geeft de regio antwoord op de uitkomst van de parlementaire enquête. Tegelijk is dit het vertrekpunt om, zoals aanbeveling 11 van de enquêtecommissie luidt, verder de dialoog met volksvertegenwoordigers en inwoners van Groningen aan te gaan. Dit gesprek gaat vanaf nu dan ook verder: samen met volksvertegenwoordiging en Groningers vullen de Groningse overheden de plannen verder in. Dit gesprek is structureel en langjarig.
Het pakket is het resultaat van de gesprekken die de provincie, de waterschappen en de gemeenten afgelopen periode hebben gevoerd met inwoners, maatschappelijke organisaties en andere partijen. Het nadenken over een passend antwoord op de problemen in Groningen was al gaande voordat de parlementaire enquêtecommissie haar rapport ‘Groningers Boven Gas’ presenteerde.
