Museum Heerenveen biedt een nostalgische trip door Heerenveen en omstreken met de werken van Klaas en Wigle Krikke. De tentoonstelling ‘Krikke & Krikke, Schildersfamilie uit Heerenveen’ loopt tot en met 10 juni 2018. Directeur en conservator van het museum Linda Palil-Trip vertelt over de Heerenveense droom.
Het moet eind 19e eeuw voor de inwoners van Heerenveen een bekend tafereel zijn geweest; plaatsgenoot Klaas Krikke (1847-1923) en zijn onafscheidelijke schetsboekje. Was hij even vrij van zijn werk als huisschilder, dan raapte hij potloden en papier bij elkaar en trok erop uit om Heerenveen en omgeving vast te leggen. De voorstudies die hij maakte tijdens deze lange wandeltochten werkte hij later in het groot uit in krijt of olieverf. Zijn jongste zoon Wigle (1886-1968) trad op meerdere manieren in zijn voetsporen. Ook hij werd huisschilder en trok er op vrije momenten met zijn penselen en potloden op uit om de omgeving vast te leggen.
De enthousiaste amateurschilders legden de pittoreske dorpjes, uitgestrekte weilanden en statige bossen rond hun woonplaats gedetailleerd vast. Zo ontstaat aan de hand van hun werk een mooi beeld van historisch Heerenveen. De Krikke’s hebben honderden werken nagelaten. En hoewel er nog genoeg mensen zijn met een Krikke aan de muur, is een groot deel van deze werken in bezit van Museum Heerenveen. In het kader van LF2018 exposeert het museum nu een deel van de collectie.
Palil-Trip: “Wanneer je aan ‘oud’ denkt, denk je al snel in zwart wit. Het leek toen een kleurloze wereld, maar dat was het natuurlijk niet. Bij de werken van de Krikke’s zie je het Heerenveen van toen in kleur. Historisch Heerenveen komt zo helemaal tot leven. We hebben er in de huidige tentoonstelling bewust voor gekozen om ook stukken te laten zien die niet meer in compleet gave staat zijn. Klaas en Wigle gaven hun werken soms weg als cadeau, of verkochten het als souvenir. Het werd gebruikt, heeft in woonkamers gehangen. Dan raakt het verweerd en staan niet alle doeken meer op spanning. Dat is dan ook juist de kracht en dat willen we laten zien.”
Heerenveense droom
Het museum vertelt het verhaal van de Heerenveense droom. Historische figuren die durfden te dromen staan centraal. Figuren die niet alleen durfden te dromen, maar deze dromen ook waar maakten. Dat is nu zichtbaar in de weidse verlaten landschappen van Klaas en Wigle Krikke, maar ook de strijd van oersocialist Ferdinand Domela Nieuwenhuis heeft een vaste plaats in het museum. Palil-Trip: “Het zijn nuchtere dromers, maar ook aanpakkers. Ik denk bijvoorbeeld aan de eerste schaatskampioenen in Friesland en aan iemand als Annie Zernike. Ze is bekend als de eerste vrouw van schilder Jan Mankes, maar was zoveel meer dan dat. Zernike was de eerste vrouw die theologie studeerde en ook de eerste vrouw die als godsdienstonderwijzer in Nederland actief was. Allemaal mensen die hun dromen najoegen en verwezenlijkten.”
Stabkirche
Palil-Trip past zelf ook in het rijtje van mensen die hun dromen najagen. “Ik ging een keer met mijn ouders op vakantie naar Noorwegen”, vertelt ze. “Gaat iedereen naar Frankrijk de zon in, ga ik naar Noorwegen. Enorm balen natuurlijk. Maar ik was snel uitgebaald. We bezochten een stabkirche en zoiets moois had ik nog nooit gezien. Eigenlijk besloot ik toen en daar dat ik kunstgeschiedenis wilde studeren. Ik twijfelde nog of ik niet beter voor de opleiding psychologie kon kiezen, waarbij ik waarschijnlijk meer kans had op een goede baan. Maar mijn ouders gaven me de kans mijn hart te volgen en daar heb ik nog geen spijt van gehad. Ik doe prachtig werk. Het gebeurt dat mensen na het zien van de tentoonstelling tot tranen toe zijn geroerd, soms door maar één zinnetje. Dat is waar we het voor doen. We willen mensen raken met het vertellen van verhalen.”