(On)Kruid

In Zevenhuizen woont een bijenhouder met een missie. Zijn naam is Lodewijk en hij heeft inmiddels honderd kasten met zwarte bijenvolken: een oude inheemse honingbijensoort, die hij in natuurgebieden, maar ook bewust en in overleg bij de landerijen van boeren neerzet.

De boer krijgt van hem een app op de telefoon waarmee die het bijenvolk via een camera in de kast kan volgen. Hij merkt dat boeren na verloop van tijd steeds vaker op de app gaan kijken en geleidelijk begaan raken met het wel en wee van het bijenvolk. In egaal groene en soortenarme grasmatten met vooral raaigras is voor de bijen weinig te halen. De bijenhouder moet dan veel suiker bijvoeren. Kruidenrijke akkerranden, of weilanden met bijvoorbeeld veel klaver, zijn voor de bijen aantrekkelijk. Lodewijk merkt dat boeren met een bijenkast op het erf zich bewuster worden van de waarde van een biodivers ecosysteem en dat zijn land dat met enkele eenvoudige maatregelen ook kan bieden.

Smakelijkheid
Een van die boeren is de Groningse melkveehouder Erik, die enthousiast kan vertellen over zijn tachtig hectare kruidenrijk grasland. Wel twintig soorten kruiden en gewassen heeft hij geprobeerd, om erachter te komen wat het beste werkt: boekweit, karwij, vijf soorten klavers, rammenas, luzerne, erwten en meer. Daarbij selecteert hij op smakelijkheid voor het vee, of ze redelijk blijvend zijn, maar ook wat ze doen met de bodem. Als ze diep wortelen neemt de droogtegevoeligheid af, kunnen dieper zittende voedingsstoffen worden bereikt en wordt de doorlatendheid van de bodem beter. Hij signaleert meer bijen, vlinders en andere insecten die op de bloeiende kruiden afkomen.

Noodzaak
Niet elk gewas is een succes. Inmiddels hebben pionierende boeren ontdekt dat koeien niet alles pruimen. Kropaar bijvoorbeeld, een vrij grove grassoort die zich snel kan uitbreiden, vinden ze niet lekker. “Er is nog zoveel te leren en te ontdekken”, verzucht Erik, “maar wat ik wel weet is dat we deze kant op moeten.” Tot zijn eigen verwondering voelt hij een noodzaak om breder iets te doen en een beweging in gang te zetten van boeren die ook het idee hebben dat er meer mogelijk is en dat het anders kan.

Daarvoor heb je mensen als Lodewijk nodig en pioniers die niet bang zijn om tegen de stroom in te zwemmen en het anders te doen dan de buurman. Ook al lopen die letterlijk hoofdschuddend langs zijn percelen en zeggen ze tegen elkaar ‘het is allemoal onkruud’, en vrezen ze de overwaaiende zaden.

Sytze Keuning
Bioclear Earth