De bouw van de woningfabriek Van Wijnen in Heerenveen bereikte donderdag 11 maart 2021 het hoogste punt. Van Wijnen beschouwt dit als een symbolisch moment, vooral voor woningzoekenden. Want de vraag naar woningen in Nederland is groot, omdat het aanbod van beschikbare en betaalbare woningen ver achterblijft: “Deze fabriek, waar vanaf 2022 ongeveer 4.000 Fijn Wonen-woningen per jaar extra worden geproduceerd, is geen doel op zich, maar het middel om wonen comfortabel en betaalbaar te maken. Waarom wij ook trots zijn op deze fabriek? Vanwege ons lef om de technologie naar een hoger niveau te tillen.” Aldus Hilbrand Katsma, algemeen directeur van Van Wijnen Components, het bedrijfsonderdeel waar de Van Wijnen-fabrieken onder vallen.
In een tijd van woningnood, schaarste aan grondstoffen en mankracht, fors gestegen bouwkosten, circulariteit en energieneutraal bouwen is voor veel Nederlanders een betaalbare woning nauwelijks nog weggelegd. Daarom wil Van Wijnen ook anders bouwen: sneller, goedkoper en schoner, zo circulair mogelijk. Dat gaat gebeuren in deze nieuwe fabriek. Zo draagt Van Wijnen substantieel bij aan het oplossen van de woningnood in Nederland. Daarnaast blijft Van Wijnen initiëren, ontwikkelen, realiseren en beheren van vastgoed in de domeinen wonen, zorgen, leren, werken en recreëren. Katsma: “Onze groeiambitie willen we onder andere realiseren met geïndustrialiseerde woningen en appartementen.”
Woningnood vraagt om transitie in de bouw
De transitie in de bouw manifesteert zich in deze nieuwe fabriek, die in vele opzichten grensverleggend is: op het gebied van robotisering en digitalisering, ICT, duurzaamheid en circulariteit. In deze fabriek komt op meerdere vlakken de allerlaatste techniek samen. Dat blijkt onder andere uit de hoge mate van robotisering. Dankzij de robotisering lost Van Wijnen deels het probleem van schaarste aan vakmensen op. Dat is belangrijk, want naast geïndustrialiseerd bouwen, blijft Van Wijnen traditioneel bouwen. De robots gaan helpen om de woningbouw te versnellen.
Deze fabriek kan niet zonder ICT
In de fabriek worden de woningen samengesteld. Het hele proces, van bedenken tot en met produceren, leveren en nazorg, wordt een geautomatiseerd proces. Daarom is ICT de ruggengraat van de fabriek. Deze manier van geautomatiseerd produceren is voor de bouwwereld uniek, althans op deze grote schaal. Ook het bestellen van de woningen is een gedigitaliseerd proces. Dat gaat via een configurator, een online portaal.
Duurzaam en toekomstbestendig
Deze all-electric fabriek is losmaakbaar en wordt gasloos gebouwd met aandacht voor duurzame materialen. Het hele dak ligt straks vol met zonnepanelen. Ook het eindproduct, de circulaire Fijn Wonen-woning, wordt gebouwd met verduurzaamd beton. Zo ontstaan betaalbare woningen voor iedereen, ook dat is toekomstbestendig.
Lean proces
Volgens het just in time principe zijn de halffabricaten (kozijnen, deuren, kabelbomen, etc.) en materialen (zoals grind, zand, invoegers, elektradozen, wapening op rol, etc.) op tijd en op de juiste plek in de fabriek aanwezig om een lean proces te garanderen. Het unieke hieraan is de grote diversiteit aan elementen die gefabriceerd kunnen worden. Van vloeren tot muren, tot complete gevels. Alles komt vervolgens precies op het juiste moment op de bouwplaats waar de onderdelen op een slimme, snelle manier worden geassembleerd.
4.000 woningen extra per jaar, wat zijn dat voor woningen?
Menso Oosting, directeur Fijn Wonen over het eindproduct; woningen onder het label Fijn Wonen: “Wij bewijzen dat fabriekswoningen aantrekkelijk zijn: comfortabel, toekomstbestendig, demontabel, en niet te vergeten heel mooi. Maar vooral: betaalbaar.”
De bouw ligt op schema
De fabriek wordt gebouwd door Van Wijnen Gorredijk. De bouw ligt op schema. Begin van de zomer worden robots en machines geplaatst, waarna een periode van testen volgt. Het eerste proefproject staat gepland voor begin 2022. De fabriekshal wordt 15 meter hoog, met een vloeroppervlakte van 14.000 m2. Hoeveelheid gebruikt staal voor de constructie: 800 ton. Hilbrand Katsma: “Dit is een moment van trots, het bewijs dat de fabriek volop in aanbouw is. We zijn er al jaren mee bezig, dan is zo’n hoogste punt wel een mooi, symbolisch moment in aanloop naar de werkelijke productie in 2022.”