NRC Handelsblad karakteriseerde haar in 1974 als ‘de onstuimigste van onze kunstenaressen’. Wie de topbiografie van Jolande Withuis leest over Jeanne Bieruma Oosting krijgt diezelfde indruk. Een vol, lang leven gevuld met kunst. Een bijzonder levensverhaal over een vrouw zó anders dan haar seksegenoten in die tijd.
Jeanne werd geboren in 1898, ze overleed in 1994: op de gezegende leeftijd van 96 jaar. Schathemeltjerijk, net zoals de familie waarin ze ter wereld kwam. Toch maakte ze periodes mee waarin ze – in Parijs – moest leven van kastanjes die ze kocht op straat. Haar leven was vol tegenstellingen: een werkende vrouw die haar afkomst afwees en ervoor koos niet te trouwen en een gezin op te bouwen, een vrouw die goed was in vriendschappen maar slecht in de liefde, zowel zelfstandig en onafhankelijk als kwetsbaar en onzeker.
Secuur
Jolande Withuis schreef ook ‘Juliana. Vorstin in een mannenwereld’ een biografie over koningin/prinses Juliana. De parallel met Jeannes leven in een eveneens door mannen gedomineerde wereld is niet moeilijk te vinden. Toch is dit boek – en dat over Juliana eveneens – niet in een hoekje te drukken. Het is geen feministisch pamflet. Withuis is ongelooflijk secuur te werk gegaan. Zo vertelt ze het juiste verhaal achter het schilderij Schorpioen (uit 1924). Een verloren liefde ging het om, één waar Jeanne – ‘Biertje’ voor vrienden – veel van leerde.
Op latere leeftijd verbaasde vriend en vijand zich over Jeannes energie, haar niet aflatende werklust. Haar complexiteit maakt haar (en haar kunst!) blijvend interessant. Haar nalatenschap is intrigerend en de moeite waard om weer te gaan bekijken. Dat kan! Waar in het verleden niemand zich brandde aan haar meer expliciete werken, zijn die in 2022 voor het eerst wél te zien tijdens ‘De zomer van Jeanne’. Deze tentoonstellingen in Zutphen, Almen, Heerenveen, Fochteloo en Maassluis vinden plaats van 9 april t/m 21 augustus. Wie goed voorbereid wil zijn, leest daarvóór dit unieke boek, uitgegeven door De Bezige Bij.
Tine van Knijff-van Hijum
