Vorig jaar introduceerden Alzheimer Nederland en NS de Hoofdreiscoupé. Een Hoofdreiscoupé biedt mensen met dementie de mogelijkheid om weer met de trein te reizen, zonder daarvoor de deur uit te hoeven. Deze treincoupé ‘reisde’ in 2021 en 2022 langs verschillende verpleeghuizen en bezocht alle provincies. Inmiddels heeft deze Hoofdreiscoupé een vaste plek gekregen in een verpleeghuis. Vandaag is het vervolg: we bieden treinonderdelen -echte treinbanken, een treintafeltje, bagagerek en een kantelprullenbak -aan verpleeghuizen om een eigen treincoupé na te bouwen.
Treincoupé in verpleeghuis
Bijna iedereen houdt van reizen. Maar wat als je door dementie niet meer kúnt reizen? Met de treincoupés willen we mensen met dementie in verpleeghuizen de mogelijkheid geven om weer met de trein te reizen. Zonder dat ze daarvoor de deur uit hoeven. De treincoupés bieden de mogelijk om herinneringen op te halen én contact te maken. Gerjoke Wilmink, directeur-bestuurder Alzheimer Nederland: “Dit kan ingezet worden naast andere activiteiten in het verpleeghuis. We hebben gezien dat de treincoupé welkome afleiding biedt en een bijzonder plekje om een praatje met elkaar te maken. Idealiter worden daarbij ook beelden van de omgeving vertoond zoals ook bij de Hoofdreiscoupé het geval was.”
NS en Alzheimer Nederland schenken verpleeghuizen treinonderdelen om hun eigen Hoofdreiscoupé voor bewoners met dementie te maken. Medewerkers van verpleeghuizen en naasten van mensen met dementie in het verpleeghuis hebben massaal gereageerd op deze oproep. Uit ruim 600 aanmeldingen zijn 22 verpleeghuizen geselecteerd. De eerste tien halen vandaag hun onderdelen op in Utrecht.
“Sommige bewoners van ons kunnen helaas niet meer zelfstandig op reis. Met name vroeger was reizen met de trein heel speciaal. We hopen dat de coupé mooie herinneringen voor hen ophaalt. De coupé krijgt een prominente plek in brasserie, daar is de trein niet te missen. We zijn met heel veel mensen bezig om de coupé nog voor Kerst op te bouwen. Op 23 december willen we de eerste reizigers in laten stappen”, vertelt Ingrid Dirks Snijders, manager diensten en welzijn bij verpleeghuis Aafje in Rotterdam.
Samenwerking Alzheimer Nederland en NS
Tijdens het werk krijgen NS’ers af en toe te maken met reizigers met dementie. Een reiziger die in de trein zijn vrouw kwijt is of een reiziger die plotseling niet meer weet hoe hij in moet checken. Lees het ervaringsverhaal van conducteur Angela Wierenga hier. Daarom zijn Alzheimer Nederland en NS eind 2019 de bewustwordingscampagne ‘GOED omgaan met dementie in het openbaar vervoer’ gestart. ‘Samen dementievriendelijk’ ontwikkelde een online training waarmee zowel OV-medewerkers als reizigers de signalen van dementie kunnen herkennen en hiermee op een goede manier om leren te gaan. De training is inmiddels ruim 1250 keer gevolgd. Met de treincoupés willen Alzheimer Nederland en NS opnieuw aandacht vragen voor deze online training.
Dementie in Nederland
In Nederland zijn op dit moment ongeveer 290.000 mensen met dementie. De verwachting is dat dit aantal stijgt tot ongeveer 420.000 in 2030 en 520.000 in 2040. Eén op de vijf mensen krijgt dementie. Mensen met dementie verliezen in toenemende mate hun cognitieve vaardigheden. Dit heeft grote invloed op het leven van de persoon met dementie, maar ook op dat van zijn of haar naasten.
Hergebruiken van oude treinonderdelen
De onderdelen voor de treincoupés komen uit oude dubbeldekkers (type DDM1). Dit wordt mogelijk gemaakt door enthousiaste vrijwilligers van NS die zich inzetten voor de stichting KaNS Centraal. NS streeft naar 100% circulaire treinen en kijkt daarom goed of treinmateriaal hergebruikt kan worden of ergens anders een nieuwe bestemming kan krijgen. Ter illustratie, onze dubbeldekkers (type VIRM) worden momenteel gemoderniseerd waardoor ze nog eens 20 jaar mee kunnen. Maar liefst 99 procent van al het materiaal, komt terug in de nieuwe trein, krijgt een tweede leven of wordt gerecycled.
