Naast de usual suspects zoals grote technologiebedrijven en kleine hightech start ups zijn er in Noord-Nederland ook andere bedrijven in onverwachte sectoren die excelleren in innovatie. Dat leert onderzoek van de RUG in samenwerking met het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN).
MKB-bedrijven
Vaak wordt gedacht dat grote technologiebedrijven en start ups verantwoordelijk zijn voor innovaties. Er blijkt echter ook veel innovatiekracht te zitten in mkb-bedrijven in Noord-Nederland die al langer dan 10 jaar bestaan en minder dan 10 werknemers hebben. Van de 105 zogenaamde microbejaarden zijn er 23 (22%) koploper in innovaties.
Investeren
Hoe meer bedrijven investeren in innovatie, hoe meer dit loont. Zo halen bedrijven die geld investeren in onderzoek en ontwikkeling meer omzet uit nieuwe producten en diensten. Toch is er ook een groep van bedrijven die met relatief weinig financiële investeringen in onderzoek en ontwikkeling enorme resultaten boekt op het vlak van innovatie. Deze ‘zuinige superinnovatoren’ lijken bovendien te zitten in eerder onverwachte sectoren zoals scheepsbouw en recreatie.
De onderzochte mkb-bedrijven zijn nog weinig bekend met de nieuwe subsidiemogelijkheden om extra te investeren in innovatie. Zelfs wanneer bedrijven de subsidieregelingen wel kennen, blijkt dat ze zelden aanvragen. Overigens zijn er bij het SNN ondertussen meer aanvragen voor de nieuwe regelingen binnengekomen dan gehonoreerd kunnen worden.
Samenwerken
Het samenwerken tussen bedrijven, overheden en burgers in zogenaamde proeftuinen, waarbij samen nieuwe producten en diensten worden ontwikkeld, is een goede werkwijze om de innovatiekracht van mkb-bedrijven te verhogen. Daarentegen geldt dat minder voor de samenwerking tussen overheden en bedrijven in multidisciplinaire innovatienetwerken. Een mogelijke verklaring is dat de meerwaarde van dit soort samenwerking zich pas manifesteert op de langere termijn, terwijl de kosten van dit soort samenwerking vooral zichtbaar worden op de korte termijn.
Het werk binnen het bedrijf of tussen bedrijven anders organiseren is een belangrijke stimulans voor de innovatiekracht van bedrijven. Naast de technologische aspecten van innovatie kunnen noordelijke mkb-bedrijven zich hierop nog ontwikkelen.
Noord-Nederlandse Innovatiemonitor
Tijdens de Week van de Ondernemer ondertekenen gedeputeerde Henk Brink namens het SNN en Sibrand Poppema, voorzitter college van bestuur van de RUG, een samenwerkingsovereenkomst voor vier jaar voor de Noord-Nederlandse Innovatiemonitor. Het doel van deze monitor is jaarlijks de innovatieactiviteiten, investeringen en prestaties van mkb-bedrijven uit Noord-Nederland in kaart te brengen en te analyseren. Ook andere partijen kunnen aanhaken bij de Noord-Nederlandse Innovatiemonitor. Het is de bedoeling dat een PhD-student op dit onderzoek gaat promoveren.
Voor het onderzoek in 2016 zijn 3000 noordelijke mkb-bedrijven benaderd waarvan 432 bedrijven de vragenlijst substantieel hebben ingevuld. “Deze sample geeft ons de mogelijkheid om inzicht te krijgen in de innovatiekracht van Noord-Nederlandse mkb-bedrijven”, aldus hoogleraar Dries Faems.