De colleges van de gemeente en de provincie Groningen hebben het regioplan vastgesteld voor het Europese Fonds voor een Rechtvaardige Transitie, het Just Transition Fund (JTF). Vanwege het stopzetten van de gaswinning en een noordelijke economische structuur die nu sterk afhankelijk is van fossiele grond- en brandstoffen, worden naar schatting zo’n 20.000 banen geraakt. Het Noorden heeft tot 2027 de tijd om 330 miljoen euro in te zetten om de economische en sociale gevolgen van de klimaattransitie op te vangen en te werken aan een groene economie die bijdraagt aan de brede welvaart, met nieuwe werkgelegenheid. Het Rijk dient de JTF-regioplannen op 22 maart in bij de Europese Commissie ter beoordeling. Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) gaat het JTF uitvoeren, naar verwachting is de openstelling in september.
Gedeputeerde IJzebrand Rijzebol: ”Door de snelle afbouw van de gaswinning in Groningen worden zo’n 20.000 banen en dus mensen geraakt. De banen verdwijnen of veranderen van aard. Dat vraagt om aanpassingen zodat iedereen aan het werk kan blijven. Dit komt bovenop de sociaaleconomische uitdagingen die we hier in Noord-Nederland al kennen en hierdoor is de impact van de transitie naar een klimaat neutrale economie extra groot”.
Kansen regioplan
De transitie biedt kans op nieuwe banen en economische activiteiten, dat is het uitgangspunt van dit JTF-regioplan. Daarom gaat het Noorden met het JTF investeren in onder meer duurzame producten, processen, onderzoek, innovatie, scholing, én in de samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en overheid.
Wethouder Werk en voorzitter van de Arbeidsmarktregio Carine Bloemhoff: “Daarmee draagt het fonds bij aan een groene regionale economie met voldoende verdienvermogen, werkgelegenheid en leefbaarheid. Dit alles kan niet zonder mensen die dit nieuwe werk kunnen doen. Daarom is het regioplan erop gericht iedereen de mogelijkheid te bieden de juiste (ook digitale) vaardigheden en kennis op te doen die nodig zijn. Ook de toegankelijkheid van nieuwe energie, ook voor mensen met een kleine beurs, is een belangrijk onderdeel van het plan.”
Getroffen sectoren
De sectoren die direct getroffen worden door het stoppen van de gaswinning zijn bijvoorbeeld de productie en distributie van handel in aardgas. Daarnaast heeft het veel impact op de industrie, met name de procesindustrie, een belangrijke banenmotor in Noord-Nederland. Ook zijn er de indirect getroffen sectoren, zoals de industriële dienstverleners en toeleveranciers van direct getroffen bedrijven.
Samenwerking
Het JTF-regioplan is opgesteld in samenwerking met verschillende organisaties en overheden in Noord-Nederland. De partners in het JTF-regioplan voor het Noorden zijn de provincies Groningen, Drenthe en Fryslân, de gemeente Emmen en de Arbeidsmarkttafel Noord-Nederland (een publieke samenwerking tussen de drie Noordelijke Arbeidsmarktregio’s, (de gemeente en UWV) en de drie noordelijke provincies).
Zes JTF-regio’s
Het fonds komt voort uit de Europese Green Deal en is bestemd voor de regio’s met de grootste sociaaleconomische uitdagingen als gevolg van de klimaattransitie. De provincie Groningen is samen met de gemeente Emmen de grootste van de zes regio’s in ons land die aanspraak maken op het fonds. De andere regio’s zijn IJmond, Groot-Rijnmond, Zeeland, West Noord-Brabant en Zuid-Limburg, zij krijgen ieder 58,5 miljoen euro.